I. Mưa axit là gì?
Mưa axit xảy ra khi sulfur dioxide (SO2) và nitơ oxit (NOX) được thải vào khí quyển, bị oxy hóa dẫn đến sự hình thành axit sunfuric và axit nitric. Các axit này hòa tan trong các giọt nước trong mây và rơi xuống bề mặt trái đất dưới dạng mưa axit, cũng có thể xảy ra dưới dạng tuyết hoặc sương mù.
Nguyên nhân gây mưa axit
Các vụ phun trào núi lửa, động đất, cháy tự nhiên, sét và một số quá trình vi sinh vật giải phóng sulfur dioxide và nitơ oxit vào khí quyển. Tuy nhiên, chính hành động của con người là nguyên nhân gây ra phần lớn lượng khí thải sulfur dioxide do đốt nhiên liệu trong công nghiệp và các nhà máy điện, cũng như một nửa lượng khí thải nitơ oxit do khí thải từ phương tiện cơ giới. Tương tự như vậy, mặc dù ở mức độ thấp hơn, chăn nuôi thâm canh cũng tạo ra amoniac từ quá trình phân hủy chất hữu cơ.
II. Tác động của mưa axit
Sức khỏe con người
SO2 và NOX phản ứng trong khí quyển tạo thành các hạt sunfat và nitrat mịn mà con người có thể hít vào phổi. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra mối quan hệ giữa các hạt này và ảnh hưởng đến chức năng tim, chẳng hạn như đau tim dẫn đến tử vong ở những người có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn và ảnh hưởng đến chức năng phổi, chẳng hạn như khó thở ở người mắc bệnh hen suyễn.
Hệ sinh thái
Mưa axit có nhiều tác động sinh thái, đặc biệt là trên hồ, suối, vùng đất ngập nước và các môi trường nước khác. Mưa axit làm cho nước có tính axit cao hơn, dẫn đến sự hấp thụ nhôm nhiều hơn từ đất, được đưa vào hồ và suối. Sự kết hợp đó làm cho nước trở nên độc hại đối với động vật thủy sinh.
Tác động của mưa axit, kết hợp với các tác nhân gây ô nhiễm môi trường khác, khiến cây cối kém khỏe mạnh và dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ lạnh, côn trùng và bệnh tật. Trong rừng, độ pH thấp của đất và nồng độ kim loại như nhôm ngăn cản thảm thực vật hấp thụ nước và chất dinh dưỡng cần thiết. Điều này làm tổn thương rễ, làm chậm sự phát triển và làm cho cây yếu hơn, dễ bị bệnh và sâu bệnh hơn.
Cơ sở hạ tầng
Ngoài việc ăn mòn các thành phần kim loại của các tòa nhà và cơ sở hạ tầng, mưa axit còn làm xấu đi hình dáng bên ngoài của các di tích. Thiệt hại lớn nhất xảy ra với các công trình xây dựng bằng đá vôi, chẳng hạn như đá cẩm thạch khi bị hòa tan do tác dụng của axit và nước.
III. Biện pháp phòng ngừa và giảm thiểu mưa axit
Biện pháp phòng ngừa mưa axit
- Giảm khí thải ô nhiễm của ngành công nghiệp.
- Khuyến khích sản xuất và sử dụng năng lượng tái tạo thay thế nhiên liệu hóa thạch.
- Giảm tiêu thụ năng lượng của các nhà máy, công ty.
- Khuyến khích sử dụng nguồn năng lượng sạch thay thế, ví dụ như sử dụng xe điện, xe đạp…
Biện pháp giảm thiểu mưa axit
- Trồng cây để hấp thụ không khí ô nhiễm.
- Lọc và khử độc nước được sử dụng bởi các nhà máy trước khi trả lại cho sông.
- Kiểm tra tính axit của nước mưa, nước hồ, nước sinh hoạt,.. bằng giấy quỳ, máy đo pH
Tóm lại, mưa axit có tác động tiềm ẩn và nguy hiểm đối với con người, thực vật, môi trường, cơ sở hạ tầng,.. Việc kiểm tra tính axit của nước và sử dụng những biện pháp phòng ngừa - giảm thiểu trên là điều hết sức cần thiết để đảm bảo nguồn nước được an toàn.
